Helemaal gestoord word ik er van. Mensen die zichzelf aan het ontdekken zijn. Spiritueel ontwaken en dan iedereen spiritueel mee willen laten ontwaken. Het gouden ei gevonden voor sales en dan de iedereen dat gouden ei uitleggen. Teamleden die jaren lang zichzelf weggecijferd hebben die nu ineens helemaal zichzelf gaan zijn op de werkvloer. Managers die alles gevangen hebben in kpi’s.
Begrijp me niet verkeerd, ik werk vaak met mensen aan persoonlijke ontwikkeling. In coaching en training ga ik regelmatig in op de behoeften en verlangens van een individu. Ik vind het belangrijk dat mensen zichzelf niet wegcijferen in samenwerking. En KPI’s kunnen prima richting geven. En ik ben er van overtuigd dat er meer is tussen hemel en aarde dan wat wij op dit moment weten.
De samenwerking hoort centraal te staan
Het draait niet om jezelf centraal te zetten of de ander. Het is geen spel van winnaars en verliezers. Het is een spel waarin je samen het spel maakt. Daarbij hoort bewust zijn van jezelf, erkenning van de ander en afspraken over de samenwerking.
Jij zal de wereld vast anders bekijken dan ik. Je zult andere waarden bij je dragen. Onze politieke, religieuze en sexuele overtuigingen kunnen gigantisch verschillen. En die verschillen zijn mooi, maar ze kunnen ook pijnlijk zijn. Met het oog hierop is het goed om te verkennen en te erkennen wat de eigen overtuigingen, waarden, behoeften, wensen en verlangens, mogelijkheden en beperkingen en gedragsvoorkeuren zijn. Immers als je bewust weet dat ze van jou zijn kan je bewuste keuzes maken.
Vervolgens kan je nieuwsgierigheid naar de ander tonen en verkennen hoe de ander tegen het leven, zichzelf en tegen samenwerking aankijkt.
In eerste instantie is het goed om totaal geen energie te steken in het overbruggen van de verschillen. Zet ze alsjeblieft zo scherp mogelijk op de kaart. Laat hierbij de oordelen achterwege.
Kijk wanneer je jezelf en de ander scherp gedefinieerd hebt naar die gebieden waarop je in het samenwerken of samenleven gedeelde visies hebt. Kijk ook naar die gebieden waarin de visie van jou en de ander met elkaar in botsing komt. Stel vervolgens de vraag welke afspraken je kan maken met elkaar over hoe je samenwerkt. Zowel voor de gebieden waarin je al op één lijn zit als ook op de gebieden waarin je conflicterende visies hebt. Een conflict is geen probleem, het zijn slechts andere visies die vragen om een gezamenlijke afspraak. Wat wel van belang is is het gegeven dat de gezamenlijke afspraak de samenwerking dient.
Een eenvoudig voorbeeld twee collega’s John en Vivianne:
John is een avondmens en volgens zijn eigen voorkeuren zou hij het liefste om 11 uur in de ochtend beginnen met werken en doorgaan tot 20.00 uur in de avond.
Vivianne B is een ochtendmens en volgens haar eigen voorkeuren zou ze het liefste om 7 uur in de ochtend beginnen en om 16.00 uur stoppen.
De klanten van John en Vivianne hanteren meestal werktijden van 9.00 tot 17.00 uur. Je zou in dit geval tot de gezamenlijke afspraak kunnen komen dat je in de regel van 9 tot 17 allebei op kantoor bent waarbij de vrijheid er is zodra het werk het toelaat dat John tot 2 uur later kan beginnen omdat hij zeker is dat Vivianne er dan altijd al is en dat zodra het werk het toe laat dat Vivianne om 16.00 uur kan vertrekken als het werk het toelaat. Ook moet er wellicht een afspraak gemaakt worden over werkoverleg wat buiten het 9-17 uur moment moet plaatsvinden. John zou dat liever na 17.00 uur doen en Vivian liever voor 9.00 uur. Met deze twee uitgangspunten kan men samen in gesprek om tot oplossingen te komen. Geen van de oplossingen stelt hen allebei tevreden. Maar er zijn legio oplossingen te bedenken na een goede dialoog waar ze allebei vrede mee kunnen hebben. Zodra je helder hebt dat de belangen van samenwerken voor beiden zwaar wegen zijn mensen vrijwel altijd bereid om concessies te doen. Samenwerkingsbereidheid kan dus één van de waarden zijn waarover je in het team geen concessies doet.
Erkennen van de verschillen en begrip hebben voor de moeite die mensen met bepaalde keuzes hebben is vaak voldoende om mensen mee te krijgen tot het accepteren van compromisafspraken.