“Durf je kwetsbaar te zijn?”, vroeg iemand aan me. Deze vraag hield me even bezig. “Ik ben kwetsbaar, net als ieder ander mens”, schoot er door me heen. Die kwetsbaarheid kwam een aantal keer in mijn leven heel duidelijk naar boven. De letterlijke confrontatie met mijn eigen sterfelijkheid was heel kwetsbaar. De eerste keer toen ik tijdens mijn studententijd in de Dommelstraat iemand in verwarde toestand voor me zag staan met een groot mes. Hij voelde zich bedreigd en ik was, net als andere mensen een personificatie van de bedreiging in zijn verwarde geest. Later hoorde ik dat hij waanbeelden had die voortkwamen uit trauma’s die hij had opgelopen in de oorlog in Eritrea. Ik zie zijn ogen nog steeds voor me. Vol van wanhoop en angst, en ik…. ik voelde geen angst op dat moment maar besefte later dat het een heel kwetsbaar moment was.
Nog geen jaar later was er opnieuw een incident tijdens het stappen in mijn studententijd. Nu op Stratumseind in Eindoven. Uit het niets werd een groep mensen waarmee ik was verrast door heftig geweld. Ik kreeg een trap in mijn gezicht, een ander werd in elkaar getrapt, en we stonden oog in oog met een groot glimmend mes. De reactie van mij was koeltjes, en het lukte me door heel kalm te blijven om te de-escaleren. Later bleek dat deze groep ook een vuurwapen bij zich had. Opnieuw een situatie waarvan ik pas dagen later besefte hoe anders het had kunnen lopen. Kwetsbaar in de meest rauwe vorm.
Ongeveer twee jaar later was ik dienstplichtig marechaussee op een Nato Hoofdkwartier in Heidelberg. Tijdens een nachtdienst kwam de sergeant van de crew met een gespannen blik naar ons toe, hij sprak de volgende woorden: “There is some shooting at building 60, mr Kats and Miss Peterson (ik ben niet meer helemaal zeker van haar achternaam, maar het was een Deense collega) go check there”. Zonder aarzeling pakten we beiden onze pistolen en spoedden ons, met hartkloppingen in de keel, naar gebouw 60. Daar aangekomen bleek het loos alarm te zijn, er waren geluiden opgevangen van vuurwerk wat achter het gebouw afgestoken werd. Opnieuw een moment van confrontatie met kwetsbaarheid.
Al deze incidenten heb ik doorleefd, opnieuw verteld aan mensen, en het heeft me heel bewust gemaakt van de kwetsbaarheid van het menselijk leven. Maar is dat de kwetsbaarheid waar mensen op doelen als ze vragen of je kwetsbaar durft te zijn?
Als ondernemer en vooral als trainer krijg ik te maken met situaties waarin mijn fouten grote gevolgen kunnen hebben. Immers ik ben met gedragsbeïnvloeding bezig, maar wie ben ik om te kunnen bepalen welk gedrag het gewenste gedrag is? Ik heb me wel eens vergist. Vooral in situaties waarin cursisten opgesloten zaten in hun angsten zonder dat ik dat door had. Daar waar ik dacht veiligheid te bieden maakte ik de situatie in hun beleving alleen maar onveiliger.
Openheid en eerlijkheid maakt kwetsbaar, vooral als je in een politiek gevoelige context opereert. En dan wordt je wel eens gekwetst. Gekwetst worden raakt mij intens. Ik ontvang graag snoeiharde eerlijke feedback. Ik heb er geen moeite mee als mensen mij, mijn fouten toerekenen en me daarop afrekenen. Maar au wat kan ik me gekwetst voelen als iemand me niet aanspreekt op mijn fouten, maar zelf interpreteert wat mijn intenties zouden zijn, om vervolgens vanuit dat oordeel elke vorm van dialoog uit de weg te gaan. Toch weerhoudt dit me er niet van om kwetsbaarheid te laten zien in relaties. Liever het lastige gesprek dan het loopgraven gevecht. Hopelijk mag ik mijn energie geven aan het omarmen van kwetsbaarheid en lukt het mezelf beter om de prijs die ik soms voor kwetsbaarheid moet betalen liefdevol te aanvaarden.